Các hối nhân, sau khi đã xưng tội xong phải trải qua một thời gian làm việc đền tội lâu dài, đôi khi đền suốt đời. Những việc đền tội ấy được gọi là “những hình phạt tạm thời” (poenae temporales); đối lại với những hình phạt “đời đời” trong hỏa ngục.

Định nghĩa trên đây về ân xá được trích ra từ Tông hiến Indulgentiarum Doctrina ban hành ngày 01.01.1967 và Sắc lệnh của Bộ Xá giải Enchiridion of Indulgences ban hành ngày 29.6.1968 với tất cả các quy tắc điều lệ quy định về ân xá. 

Có hai thứ ân xá:

- Đại xá hay Toàn xá (indulgentia plenria) tha hoàn toàn hình phạt
- Tiểu xá (partialis) tha một phần hình phạt

Mọi tín hữu có thể lãnh đại xá, tiểu xá cho mình hoặc nhường lại cho người đã qua đời (Giáo Luật 994).

Điều kiện chung để hưởng Ơn Toàn Xá là:

1. Phải có ý xin hưởng Ân Xá và đọc kinh hay làm việc theo cách thức Giáo hội chỉ định có Ân Xá (Giáo Luật 996)

2. Trước khi đọc kinh hay làm việc ấy phải giục lòng Ăn năn dứt lòng quyến luyến tội lỗi, dù tội nhẹ (Tông huấn Ân Xá 26).

3. Xưng tội, Rước lễ và Cầu nguyện theo ý Đức Giáo Hoàng

- Xưng tội ít ngày trước hoặc sau ngày làm việc có Ơn Xá.

- Rước lễ trong ngày làm việc có Ơn Xá.

- Cầu nguyện theo ý Đức Giáo Hoàng: Đọc 1 Kinh Lạy cha, 1 Kinh Kính Mừng. Khi viếng nhà thờ: Đọc 1 Kinh Lạy cha, 1 Kinh Tin Kính các Thánh Tông đồ

Nếu không đủ 3 điều kiện trên, thì chỉ được Tiểu Xá (Tín lý các Ơn Xá 7).

Ơn Đại Xá hay Ơn Toàn Xá là ơn hoàn toàn tha thứ tất cả mọi hình phạt cần phải đền do phạm tội, sau khi các tội lỗi ấy đã được Bí Tích Hòa Giải thứ tha.

Chính vì lý do Ơn Toàn Xá chỉ tha tất cả mọi hình phạt chứ không phải tha chính tội lỗi nên điều kiện để được lãnh Ơn Toàn Xá là phải sạch tội hay phải xưng tội.

CÁC DỊP LÃNH ƠN XÁ (theo số trong Tông huấn)

A. Ơn Toàn xá

Sau đây là mục lục các ân xá theo “Cẩm nang các ân xá” của Bộ xá giải, ban ngày 29.6.1968.

Lưu ý: Mỗi ngày một tín hữu chỉ nhận được ơn Toàn Xá một lần mà thôi, ngoại trừ trường hợp nguy tử (articulo mortis) (số 24).

Thí dụ như vào một ngày nào đó, một người đã hưởng nhận ơn toàn xá vào buổi sáng, nhưng buổi chiều trong giờ phút lâm chung, người ấy có thể được nhận ơn toàn xá lần thứ hai. Tiểu xá có thể lãnh một ngày nhiều lần (số 24,3).

1. Ơn Toàn Xá mỗi ngày

Mỗi ngày, một tín hữu có thể nhận được một ân toàn xá nếu làm những việc sau:

03. Chầu Mình Thánh Chúa nửa giờ.

48. Đọc chung 50 Kinh Mân Côi trong nhà thờ, nhà nguyện, gia đình, tu viện hay cùng với hội đoàn.

50. Cung kính đọc Kinh Thánh đủ nửa giờ với ý thức là đang đọc Lời Chúa.

63. Viếng đủ 14 Đàng Thánh Giá. Viếng không đủ, mỗi nơi viếng xong được 10 năm ân xá. Ai ngăn trở (già lão, bệnh tật, tù tội…), nếu cầm Tượng Chịu Nạn mà viếng đàng Thánh Giá cũng được hưởng như vậy.

2. Ơn Toàn Xá trong những dịp đặt biệt

2.1. CÁC VIỆC CÓ ĐẠI XÁ

11. Viếng một trong bốn Đại Thánh Đường Rôma vào lễ Bổn mạng Đại Thánh Đường ấy, hoặc vào bất cứ Lễ buộc nào trong năm, hoặc tùy ý chọn ngày nào một lần trong năm. Đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính.

12. Lãnh phép lành của Đức Giáo Hoàng “Urbi et Orbi” dù nghe qua Radio hay TV.

13. Viếng nghĩa trang trong các ngày từ 01.11. đến hết ngày 08.11. và cầu nguyện cho các linh hồn. Ơn toàn xá nhận được phải nhường cho các linh hồn nơi Luyện Tội.

67. Viếng nhà thờ hoặc nhà nguyện công hay bán công vào Chúa Nhật trước hoặc sau, hoặc vào ngày lễ các Thánh 1.11. để cầu cho các linh hồn Luyện ngục. Đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính.

17. Tham dự Nghi Thức Thờ Kính Thánh giá vào ngày Thứ Sáu Tuần Thánh và hôn kính Thánh giá trong Nghi thức này.

23. Tham dự Thánh lễ Bế Mạc một Ðại Hội Công Giáo.

25. Tham dự tĩnh tâm ba ngày trọn.

28. Giờ nguy tử, dù không thể có Linh mục, Giáo hội cũng ban ơn toàn xá cho bất cứ ai đó có thói quen đọc kinh nào đó hàng ngày lúc còn sống. Người nguy tử hôn kính tượng Thánh giá, giục lòng ăn năn tội để lãnh ơn toàn xá, dù hôm đó đã lãnh ơn toàn xá rồi.

35. Khiêm nhường tôn kính một vật thể đã được Đức Giáo Hoàng hay Đức Giám Mục làm phép (thánh giá, tượng chịu nạn, áo đức bà, ảnh thánh đeo cổ, tràng hạt) trong ngày lễ kính Thánh Phêrô và Phaolô tông đồ khi đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính.

41. Tham dự một buổi giảng thuyết truyền giáo với điều kiện là phải tham dự đến nghi thức bế mạc buổi giảng thuyết.

42. Người Rước lễ lần đầu và những người giúp cho việc Rước lễ ấy.

43. Linh mục dâng lễ mở tay trọng thể và những người tham dự lễ ấy.

49. Linh mục lập lại lời hứa trung thành trong ơn gọi tu trì, và những người tham dự thánh lễ trọng thể kỷ niệm 25, 50, 60 năm thụ phong Linh mục.

65. Viếng nhà thờ giáo xứ vào ngày lễ bổn mạng, Và Từ giữa trưa ngày mùng 1.8 cho đến nửa đêm ngày mùng 2.8. (đặc ân Portiuncula). Đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính.

66. Tham dự lễ cung hiến một nhà thờ hay bàn thờ, Viếng nhà thờ hoặc bàn thờ vào ngày cung hiến. Đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính.

68. Viếng nhà thờ hay nhà nguyện của tu viện trong ngày kính Vị Thánh Sáng lập. Đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính.

69. Viếng nhà thờ hay nhà nguyện và tham dự phụng vụ ở đó trong thời gian có cuộc kinh lý mục vụ (trong thời gian Ðức Giám Mục hay Ðại diện thăm mục vụ Giáo xứ). Đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính.

Thăm viếng nhà thờ nơi đang có hội nghị Giáo phận và đọc một Kinh Lạy Cha và một Kinh Tin Kính. Trong suốt thời gian hội nghị, ân toàn xá này chỉ được nhận hưởng một lần.

70. Lập lại các lời hứa khi lãnh nhận Bí tích Rửa tội vào Thánh Lễ Vọng Phục sinh hay trong ngày kỷ niệm hàng năm ngày nhận lãnh Bí tích Rửa tội.

2.2. CÁC KINH CÓ ĐẠI XÁ

22. Đọc Kinh Đức Chúa Giêsu Rất Nhân Lành (Lạy Đức Chúa Giêsu rất nhân lành rất cam thay vô cùng...) sau khi Rước lễ các Thứ Sáu Mùa Chay, và Tuần Thương khó trước Ảnh tượng Chúa Chịu Nạn. Đọc các ngày khác mỗi lần được 10 năm ân xá.

26. Đọc chung Kinh Đền Tạ Trái Tim Cực Thánh Đức Chúa Giêsu (Lạy Đức Chúa Giêsu rất nhân lành, Chúa đã yêu dấu loài người quá bội...) vào ngày lễ kính Thánh Tâm Chúa. Đọc các lúc khác, chung hay riêng, mỗi lần được 5 năm ân xá, đọc đủ 1 tháng được 1 ơn Đại Xá mỗi tháng 1 lần.

Tham dự buổi cầu nguyện công cộng Reparation or Atonement theo nghi thức quy định vào ngày lễ Thánh Tâm Chúa;

Đọc chung Kinh Dâng Mình Cho Trái Tim Đức Chúa Giêsu (Lạy ơn Trái Tim cực trọng Đức Chúa Giêsu đã thương chúng con vô cùng...) vào ngày Thứ Sáu Đầu Tháng để Kính Thánh Tâm Chúa. Đọc các ngày thứ sáu khác được 7 năm ân xá.

Đọc Kinh Đền Tạ Trái Tim Cực Sạch Đức Mẹ Maria (Lạy Thánh Nữ Đồng Trinh Maria Mẹ Chúa Trời, và là Nữ Vương các Thiên Thần cùng cả loài người ta...) vào ngày thứ bảy đầu tháng.

27. Đọc chung Kinh Dâng Loài Người Cho Trái Tim Chúa Giêsu (Lạy Đức Chúa Giêsu dịu ngọt là Đấng Cứu chuộc loài người...) vào ngày lễ Chúa Kitô Vua.

34. Sáng trưa và chiều tối đọc Kinh Sáng Danh tạ ơn Đức Chúa Trời Ba Ngôi vì các ơn riêng đã ban cho Đức Mẹ, mỗi lần được 1 ơn toàn xá trong ngày mình chọn (phải xưng tội, rước lễ, viếng nhà thờ và cầu nguyện như ý Đức Giáo Hoàng).

Đọc Kinh Đức Chúa Giêsu Vua (Lạy Chúa Kitô, con nhận biết Chúa là Vua cả trời đất muôn vật. Mọi sự đã gây dựng nên đều vì Chúa...) mỗi ngày được 1 ơn toàn xá.

59. Đọc hay hát bài Tantum ergo cùng với câu Panem de coelo. Deus, qui nobis (Chúa đã ban bánh bởi trời cho nhân loại) vào tối Thứ Năm Tuần Thánh hay Ngày Lễ Kính Mình Máu Thánh Chúa.

60. Đọc/Hát chung Kinh Tạ Ơn Chúa (Te Deum) chiều ngày cuối năm.

61. Đọc/Hát chung Kinh Xin Chúa Ngôi Ba (Veni Creator Spiritus) ngày đầu năm mới và Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống.

B. Ơn Tiểu xá

Ơn tiểu xá thì nhiều vô số kể, xin tạm ghi vài số của Cẩm nang các ân xá mà thôi.

CÁC KINH / VIỆC CÓ TIỂU XÁ

55. Làm dấu Thánh giá: Nhân danh Cha và con và Thánh Thần. Amen. Mỗi lần được 100 ngày ân xá, nếu có lấy nước phép làm dấu thì mỗi lần được 300 ngày ân xá (N361)

02. Kinh Tin, Cậy, Mến. Mỗi kinh một lần 3 năm ân xá, ai khi còn sống năng đọc kinh này thì khi gần chết được 1 ơn toàn xá nữa (N26)

02. Kinh Ăn Năn Tội (Lạy Chúa con, Chúa là Đấng trọn tốt trọn lành vô cùng...). Được ân xá như Kinh Tin, Cậy, Mến (N26)

Kinh Cam Lòng Chịu Chết, mỗi lần được 7 năm ân xá. Được 1 ơn Đại Xá trong giờ Lâm tử.
ÐGH Pius X trong Sắc lệnh ngày 9.3.1904 đã ban ơn Toàn Xá trong giờ Lâm tử cho tín hữu nào đọc kinh Cam Lòng Chịu Chết. Ðiều kiện: bất cứ một ngày nào đó tùy ý mình chọn, sau khi đã thật lòng ăn năn tội, xưng tội và rước lễ nên thì đọc kinh này với cả tấm lòng mến Chúa (N591).

06. Kinh Thánh Giuse Bầu Cử (Lạy ơn Ông Thánh Giuse, chúng con chạy đến cùng Người...). 

09. Kinh Truyền Tin, hoặc Lạy Nữ Vương Thiên Đàng. Sáng trưa chiều đọc mỗi lần được 10 năm ân xá, đọc đủ 1 tháng được 1 ơn toàn xá. Đọc kinh này phải đứng (N300)

10. Kinh Lạy Linh Hồn Chúa Kitô (Anima Christi của Thánh Ignatius Loyola)

15. Kinh Rước Lễ thiêng liêng (Lạy Đức Chúa Giêsu, con tin thật Chúa ngự trong Phép Mình Thánh, con kính mến Chúa trên hết mọi sự,…), mỗi lần được 3 năm ân xá, đọc đủ 1 tháng được 1 ơn toàn xá.

16. Kinh Tin Kính các Thánh Tông Đồ (Tôi tin kính Đức Chúa Trời là Cha phép tắc vô cùng dựng nên trời đất...).

19. Kinh Vực sâu

20. Dạy hoặc học giáo lý Công Giáo.

29. Kinh Cầu Tên Đức Chúa Giêsu. Kinh Cầu Trái tim Chúa. Kinh Cầu Đức Bà. Kinh Cầu ông Thánh Giuse. Kinh Cầu Các Thánh.

30. Kinh Magnificat (Linh hồn tôi ngợi khen Chúa...).

32. Kinh Hãy Nhớ (Lạy Thánh Nữ Đồng Trinh Maria là Mẹ rất nhân từ...). Mỗi lần đọc được 300 ngày ân xá, đọc đủ 1 tháng được 1 ơn toàn xá tùy ý mình chọn ngày nào trong tháng đó.

33. Thánh vịnh Thống hối 50

37. Cầu nguyện cho ơn gọi Linh mục, Tu sĩ (theo bản kinh được chấp nhận).

38. Cầu nguyện thầm trong lòng ít phút.

39. Cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng (Ta hãy cầu xin cho Đức Giáo Hoàng…).

44. Cầu nguyện cho Giáo hội hợp nhất (theo bản kinh được chấp nhận).

46. Lời cầu nghỉ yên (Lạy Chúa xin cho các linh hồn được nghỉ yên muôn đời, và cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi trên các linh hồn ấy).

51. Kinh Lạy Nữ vương (Lạy Nữ vương Mẹ nhân lành, làm cho chúng con được sống...).

57. Kinh Trông Cậy (Chúng con trông cậy rất Thánh Đức Mẹ Chúa Trời...). Mỗi lần đọc được 300 ngày ân xá, đọc đủ 1 tháng được 1 ơn toàn xá tùy ý mình chọn ngày nào trong tháng đó.

34. Tham dự Tuần 9 ngày trước lễ Giáng Sinh, Hiện Xuống, Mẹ Vô nhiễm.

45. Dự Cấm phòng tháng.

54. Tôn kính Thánh theo ngày trong lịch Công Giáo (đọc lời nguyện theo sách lễ, hoặc đọc kinh kính vị Thánh ấy).