CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE

1992

PHẦN THỨ HAI

Cử Hành Mầu Nhiệm Kitô Giáo

PARS SECUNDA
MYSTERII CHRISTIANI CELEBRATIO

Trong Phụng Vụ, điều chính yếu Hội Thánh cử hành là mầu nhiệm Vượt Qua, mầu nhiệm Đức Kitô hoàn tất công trình cứu độ chúng ta.

Tại sao có Phụng Vụ?

Cur liturgia?

1066 50 236.
Trong kinh Tin Kính, Hội Thánh tuyên xưng mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi và ý định nhân từ của Người (Ep 1,9) về công trình sáng tạo: Chúa Cha hoàn tất "mầu nhiệm của Thánh Ý" bằng cách trao ban Con Một Yêu Dấu và Thánh Thần để cứu độ nhân loại và tôn vinh Thánh Danh. Đó chính là mầu nhiệm Chúa Kitô (x. Ep 3,4) được mặc khải và thực hiện trong lịch sử, theo một chương trình, một sự xếp đặt khôn ngoan mà thánh Phaolô gọi là "mầu nhiệm Thiên Chúa đã an bài" (Ep 3,9) và truyền thống các giáo phụ gọi là "nhiệm cục của Ngôi Lời Nhập Thể" hay "nhiệm cục cứu độ" (« Oeconomia Verbi incarnati » vel « Oeconomia salutis »)

1067 571.
"Công trình cứu chuộc nhân loại và tôn vinh Thiên Chúa cách trọn hảo này đã được tiên báo trong Cựu Ước, qua những kỳ công vĩ đại của Chúa; nay đượcChúa Kitô hoàn tất nhờ mầu nhiệm Vượt Qua của cuộc khổ nạn hồng phúc, sống lại từ cõi chết và lên Trời vinh hiển của Người; nhờ đó, "Người đã chết để tiêu diệt sự chết cho chúng ta và sống lại để tái lập sự sống". (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 5). Vì vậy, trong Phụng Vụ, điều chính yếu Hội Thánh cử hành là mầu nhiệm Vượt Qua, mầu nhiệm Đức Kitô hoàn tất công trình cứu độ chúng ta.

1068.
Trong Phụng Vụ, Hội Thánh loan truyền và cử hành mầu nhiệm Chúa Kitô, để các tín hữu sống và làm chứng mầu nhiệm này trên toàn thế giới:
"Nhờ Phụng Vụ, nhất là trong Thánh Lễ, "công trình cứu chuộc chúng ta được thực hiện". Phụng Vụ góp phần rất nhiều để giúp các tín hữu, qua cuộc sống mình, diễn tả và biểu lộ cho người khác mầu nhiệm Chúa Kitô và bản tính đích thực của Hội Thánh chân chính" (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 2 ).

Danh từ Phụng Vụ có nghĩa gì ?

Quid verbum « liturgia » significat?

1069

Danh từ "Phụng Vụ", theo nguồn gốc, có nghĩa là "việc công khai", "việc do dân và vì dân". Theo truyền thống Kitô giáo, danh từ này muốn nói: "Dân Thiên Chúa tham dự vào công trình của Thiên Chúa" (x. Ga 17,4). Qua Phụng Vụ, Đức Kitô, Đấng Cứu Chuộc và Thượng Tế, tiếp tục công trình cứu chuộc trong Hội Thánh, với Hội Thánh và qua Hội Thánh.

1070 783.
Tân Ước sử dụng từ "Phụng Vụ" không những để chỉ nghi lễ phụng thờ Thiên Chúa (x. Cv 13,2; Lc 1,23), mà còn nói lên việc rao giảng Tin Mừng (x. Rm 15,16; Pl 2,14-17.30) và việc thực thi đức ái. Trong mọi trường hợp, Phụng Vụ nhắm đến hai mục tiêu rõ ràng: phục vụ Thiên Chúa và con người. Trong cử hành Phụng Vụ, Hội Thánh là nữ tỳ tham dự vào chức vụ tư tế (phụng tự), tiên tri (loan báo) và vương đế (phục vụ bác ái), theo gương Chúa của mình là "vị lo việc tế tự "(x. Dt 8,2 và 6) duy nhất:
"Vì thế, Phụng Vụ đáng được xem là việc thực thi chức vụ tư tế của chính Chúa Giêsu Kitô; trong đó, công cuộc thánh hóa con người được biểu tượng nhờ những dấu chỉ khả giác và được thể hiện hữu hiệu cách khác nhau theo từng dấu chỉ, và trong đó việc phụng tự công cộng vẹn toàn được thực thi nhờ Nhiệm Thể Chúa Kitô, nghĩa là gồm cả Đầu cùng các chi thể của Người. Do đó, vì là công việc của Chúa Kitô tư tế và Thân Thể của Người là Hội Thánh nên mọi cử hành Phụng Vụ đều là hành vi chí thánh, và không có một hành vi nào khác của Hội Thánh có hiệu lực bằng, xét cả về danh hiệu lẫn đẳng cấp (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 7).

Phụng Vụ như nguồn mạch của Sự Sống

Liturgia tamquam vitae fons

1071 1692.
Phụng Vụ là công trình của Đức Kitô, nhưng cũng là hành động của Hội Thánh Người, thực hiện và biểu lộ Hội Thánh như dấu chỉ hữu hình về sự hiệp thông giữa Thiên Chúa với con người nhờ Đức Kitô. Phụng Vụ dẫn đưa các tín hữu vào Sự Sống mới trong cộng đoàn. Phụng Vụ đòi hỏi họ tham dự "một cách ý thức, linh động và hữu hiệu" tất cả nghi lễ (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 11).

1072.
"Phụng Vụ chưa phải là tất cả hoạt động của Hội Thánh" (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 9). Trước khi tham dự Phụng Vụ, con người cần được rao giảng Tin Mừng, cần có đức tin và hoán cải. Lúc đó, nhờ Phụng Vụ họ mới nhận được những hoa quả tốt đẹp trong đời sống tín hữu: sự sống mới trong Chúa Thánh Thần, dấn thân vào sứ mạng của Hội Thánh và phục vụ cho sự hiệp nhất Hội Thánh.

Kinh nguyện và Phụng Vụ

Oratio et liturgia

1073 2558.
Phụng Vụ còn là tham dự vào kinh nguyện của Chúa Kitô dâng lên Chúa Cha trong Chúa Thánh Thần. Mọi kinh nguyện Kitô giáo đều bắt nguồn nơi Phụng Vụ và kết thúc với Phụng Vụ. Nhờ Phụng Vụ, con người nội tâm được bén rễ sâu và được xây dựng (x. Ep 3,16-17), trong "tình yêu lớn lao Chúa Cha dành cho chúng ta" (Ep 2,4) trong Con Yêu Dấu của Người. Đó chính là "kỳ công Thiên Chúa" thực hiện trong Chúa Thánh Thần (x. Ep 6,18) nơi tâm hồn các tín hữu qua kinh nguyện "ở mọi thời đại".

Huấn giáo và Phụng Vụ

Catechesis et liturgia

1074.
"Mọi hoạt động của Hội Thánh đều hướng tới tột đỉnh là Phụng Vụ; đồng thời, mọi năng lực của Hội Thánh đều phát xuất từ Phụng Vụ (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 10). Do đó, Phụng Vụ là nguồn đặc biệt của Huấn giáo. "Huấn giáo phải liên kết chặt chẽ với mọi hoạt động Phụng Vụ và Bí Tích. Chính trong các bí tích, nhất là trong thánh lễ, Đức Giêsu Kitô hoạt động cách trọn vẹn nhất để biến đổi con người" (ĐGH Gioan Phaolô II, Tông huấn Catechesi tradendae, 23).

1075 426 774.
Huấn giáo dựa theo Phụng Vụ nhằm đưa con người vào mầu nhiệm Chúa Kitô (tức là giáo huấn khai tâm Kitô giáo), dẫn từ hữu hình tới vô hình, từ dấu chỉ tới thực tại, từ các bí tích tới các mầu nhiệm. Các sách giáo lý của địa phương và của miền phải hướng tới một huấn giáo như thế. Nhằm phục vụ toàn Hội Thánh, dù có những nghi thức và văn hóa khác biệt (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 3-4), phần hai của quyển Giáo Lý này trình bày những điều chính yếu và chung cho toàn thể Hội Thánh liên quan đến Phụng Vụ: mầu nhiệm và cử hành (đoạn 1); các bí tích và á bí tích (đoạn 2).

ĐOẠN THỨ NHẤT

NHIỆM CỤC BÍ TÍCH

SECTIO PRIMA
OECONOMIA SACRAMENTALIS

1076 739.
Trong ngày lễ Hiện Xuống, Hội Thánh được Thiên Chúa ban tràn đầy Thánh Thần và giới thiệu cho thế giới (CĐ Vaticanô II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 6; Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 2). Hồng ân Thánh Thần khai mở một thời đại mới trong chương trình cứu độ: thời đại của Hội Thánh; thời Chúa Kitô biểu lộ, làm cho hiện diện và thông ban ơn cứu chuộc qua Phụng vụ của Hội Thánh "cho tới khi Người lại đến" (1Cr 11,26). Chúa Kitô sống và hoạt động một cách mới mẻ và đặc thù trong Hội Thánh và với Hội Thánh. Người hoạt động qua các bí tích. Truyền thống chung của Hội Thánh, Đông Phương cũng như Tây Phương, gọi đó là "nhiệm cục bí tích": Thiên Chúa ban phát hiệu quả mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô trong cử hành phụng vụ bí tích của Hội Thánh.
Trước hết, cần giải thích rõ ràng việc ban phát các bí tích (chương 1);nhờ đó, chúng ta sẽ thấy rõ hơn bản chất và những khía cạnh cốt yếu của việc cử hành Phụng vụ (chương 2).